Page 25 - KTVNSO48

Kinh tế thế giới

Nguồn cung tăng, “trợ thủ đắc lực”

trong cuộc chiến chống lạm phát

Khi kết thúc cuộc họp chính sách tiền tệ định kỳ vào đầu tháng 11 này, Chủ tịch Cục Dự trữ
Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell phát tín hiệu về một sự dịch chuyển quan trọng. Ông Powell nói Fed
không còn nhất thiết phải lo ngại về việc tốc độ tăng trưởng mạnh của nền kinh tế dẫn tới sức ép tăng giá.

AN HUY
thấy, nhưng lại bao hàm khác biệt lớn
giữa “tốc độ tăng trưởng xu hướng dài
hạn” và “tốc độ tăng trưởng tiềm năng
ngắn hạn”. Mức tăng trưởng tiềm
năng ngắn hạn có thể cao hơn hoặc
thấp hơn so với mức tăng trưởng xu
hướng dài hạn, tuỳ thuộc vào nguồn
cung lao động và năng suất lao động.
Quan điểm của ông Powell là
trong dài hạn, nền kinh tế Mỹ sẽ giữ
được mức tăng trưởng khoảng 2% -
tức là mức xu hướng. Nhưng sự gia
tăng của cả số người nhập cư vào Mỹ
và số người tham gia lực lượng lao
động ở nước này, cộng thêm các nút
thắt cổ chai được giải toả trong chuỗi
Trong dài hạn, nền kinh tế Mỹ sẽ giữ được mức tăng trưởng khoảng 2% - tức là mức xu hướng.
cung ứng, đã đẩy cao giới hạn tốc độ
ý do ở đây là giới hạn tốc độ hạn (trend growth) là khoảng 2%, tỷ tăng trưởng trong ngắn hạn của nền
của nền kinh tế Mỹ, thường lệ thất nghiệp sẽ giảm xuống và sức kinh tế - theo nhà lãnh đạo ngân hàng
L được gọi là mức tăng trưởng ép lạm phát tăng lên. Còn khi tốc độ trung ương quyền lực nhất thế giới.
tiềm năng ngắn hạn (potential tăng trưởng kinh tế xuống dưới 2%, Mức tăng trưởng tiềm năng đang
growth), dường như như đã tạm thời điều ngược lại sẽ xảy ra: thất nghiệp tạm thời “tăng lên trong 1-2 năm ở
tăng lên nhờ các nút thắt cổ chai trong tăng và áp lực lạm phát giảm. thời điểm này so với mức xu hướng dài
chuỗi cung ứng được giải toả, số người Tăng trưởng tiềm năng hạn, điều này đồng nghĩa nền kinh tế
tham gia lực lượng lao động tăng lên, có thể tăng trưởng ở ngưỡng 2% trong
năng suất lao động cũng tăng. và tăng trưởng xu hướng năm nay nhưng mức tăng đó vẫn là
Dựa trên cơ sở này, ông Powell trấn Cho tới trước tháng 11, ông Powell thấp hơn so với mức tiềm năng”, ông
an mối lo ngại rằng tốc độ tăng trưởng luôn nói rằng một thời kỳ “tăng Powell nói. Nhận định này của Chủ
tổng sản phẩm trong nước (GDP) trưởng dưới xu hướng” là điều cần tịch Fed là cơ sở để lý giải kỳ vọng bấy
hàng năm 4,9% của Mỹ trong quý 3 thiết để kéo lạm phát xuống. Nhưng lâu của giới chức Fed rằng lạm phát có
vừa qua sẽ dẫn tới sự gia tăng của áp dù tốc độ tăng trưởng GDP của Mỹ đã thể giảm mà không dẫn tới tỷ lệ thất
lực tăng giá. Giới chuyên gia và cả các duy trì trên mức xu hướng 2% trong nghiệp tăng vọt như trong cuộc chiến
nhà hoạch định chính sách trong Fed năm nay, tỷ lệ thất nghiệp ở nước này chống lạm phát hồi thập niên 1980.
đều cho rằng nền kinh tế Mỹ có thể vẫn tăng lên và lạm phát lõi giảm Thực chất, đại dịch Covid-19 đã dẫn
giảm tốc trong quý 4 này, nhưng vẫn xuống mức 2,8% hàng năm trong kỳ tới sự sụt giảm một lần rồi thôi về
có được sự tăng trưởng lành mạnh. 6 tháng kết thúc vào cuối tháng 9, từ năng lực cung cấp hàng hoá và dịch vụ
Cùng với đó, lạm phát và tăng trưởng mức 4,5% trong 6 tháng trước đó. của nền kinh tế, và nguồn cung giờ
tiền lương đang tiếp tục chậm lại. Tại cuộc họp báo ngày 1/11/2023, đây đang phục hồi mạnh.
Trong các mô hình mà hầu hết các ông Powell đã thay đổi lập trường, nói Vào năm 2021, tình trạng thiếu
nhà kinh tế học (bao gồm cả các rằng nền kinh tế Mỹ giờ đây cần tăng con chip bán dẫn đã khiến các hãng
chuyên gia của Fed) sử dụng, khi tốc trưởng “dưới mức tiềm năng”. Theo tờ xe khó tăng sản lượng dù nhu cầu của
độ của nền kinh tế Mỹ liên tục vượt Wall Street Journal, đây là một thay thị trường tăng mạnh. Người Mỹ khi
qua mức tăng trưởng xu hướng dài đổi tưởng chừng rất nhỏ và khó nhận đó nắm trong tay một lượng tiền mặt

www.vneconomy.vn
56 KINH TẾ VIỆT NAM | Số 48 | Ngày 27/11/2023