Page 18 - KTVNSO46

Chuyển đổi số - Startups

Ngành viễn thông 4.0

cần được “giải cứu”

Mô hình tổ chức phân tán và cấu trúc ngành thay
đổi toàn diện có thể là hai nguyên nhân chính khiến
hiệu quả ngành viễn thông giảm và kế hoạch
chuyển đổi số quốc gia 4.0 bị chậm.

gành viễn thông 4.0 là hạ tầng, là nền chậm phổ biến; chậm hướng dẫn; chậm cập
tảng của mọi ngành, vì vậy nếu không nhật; chậm đôn đốc; chậm đề xuất.
N được “giải cứu” thì cả nền kinh tế số sẽ Nguyên nhân “chậm” cho thấy chúng ta có
chậm chuyển biến, và Việt Nam có thể sẽ bỏ lỡ thể đang thiếu cơ chế khuyến khích, tạo động
cơ hội bắt kịp những thay đổi từ cuộc Cách lực hay áp lực để chuyển đổi số nhanh hơn.
mạng công nghiệp lần thứ tư (Công nghiệp 4.0) Tháng 8/2023, Bộ Nội vụ đã nhận diện được
khi Hoa Kỳ xoay trục chiến lược. vấn đề là thiếu cơ chế khuyến khích người giỏi

PHẠM VĂN VIỆT Bốn vấn đề làm chuyển đổi số 4.0 nên đã đề xuất chế độ hỗ
Trưởng Ban cần được nhận diện trợ riêng cho cấp cán bộ, chuyên gia công nghệ.
nghiên cứu 4.0 Tuy nhiên, điểm mấu chốt khiến “chậm” có thể
Litbi Research Thứ nhất, hiệu quả ngành viễn thông đang là do chưa có cơ chế ghi nhận hay khuyến khích
suy giảm. Đơn cử, Tập đoàn Bưu chính viễn đặc biệt dành riêng cho những lãnh đạo đang
thông Việt Nam (VNPT), được Ủy ban Quản lý trực tiếp thúc đẩy chương trình chuyển đổi số
vốn nhà nước tại doanh nghiệp trực tiếp quản quốc gia.
lý về vốn và nhân sự, nhưng hiệu quả lại giảm Thứ ba, kinh tế số bị quốc tế chi phối phần
đều 5 năm nay. Cụ thể: lợi nhuận sau thuế năm lớn. Hạ tầng và nền tảng số trọng yếu quốc gia
2018 đạt 5.403 tỷ đồng, đến năm 2022 chỉ còn hiện đều bị quốc tế chiếm thị phần chi phối
4.143 tỷ đồng. Đặc biệt, 6 tháng đầu năm 2023 hoặc trong nước chỉ mới bắt đầu làm, như: nền
lợi nhuận của VNPT giảm mạnh, doanh thu tảng đám mây (cloud) bị quốc tế chi phối hơn
chỉ đạt 24.760 tỷ đồng, giảm 2,6% và lợi nhuận 80% thị phần (Google, Amazon, Microsoft);
sau thuế đạt 1.935 tỷ đồng, giảm hơn 30% so quảng cáo hơn 80% (Google, Youtube,
với cùng kỳ. Facebook), thiết bị thông minh bị chi phối gần
Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân tuyệt đối (Apple, Samsung, Xiaomi, IBM,
đội (Viettel) tuy kinh doanh tăng trưởng, nhưng Oracle, HP).
tốc độ tăng chỉ còn một chữ số. Doanh thu hợp Internet vạn vật (IoT) được áp dụng ở Việt
nhất của Tập đoàn năm 2022 đạt khoảng Nam từ năm 2016 nhưng giờ gần như phải bắt
163.800 tỷ đồng, tăng 6,1% so với năm trước. đầu làm lại; tiến độ 5G chậm; logistics bị chi
Lợi nhuận trước thuế đạt 43.100 tỷ đồng, tăng phối gần 80%… Gần đây, SpaceX đề xuất đầu
3%. Như vậy, nếu so với mục tiêu được Viettel tư 500 triệu USD vào Việt Nam, thêm “đe dọa”
công bố năm 2018 là duy trì tốc độ tăng trưởng lớn trực tiếp đến ngành viễn thông?
10-15%, thì việc thực hiện chiến lược cơ bản giai Ngoài ra, kết quả phóng vệ tinh siêu nhỏ
đoạn 4.0 mới chưa đạt kỳ vọng. NanoDragon thất bại cho thấy hiệu quả nghiên
Ngoài ra, nộp ngân sách cả ngành viễn cứu và tự chủ công nghệ vệ tinh của chúng ta
thông 6 tháng đầu năm 2023 chỉ đạt 19.338 tỷ vẫn khá hạn chế sau hơn 16 năm đầu tư. Điểm
đồng, lần đầu tiên giảm 18,5% so với cùng kỳ. cần lưu ý hơn là hiện vẫn chưa thấy dấu hiệu
Thứ hai, chuyển đổi số quốc gia diễn ra tích hợp hay ứng dụng công nghệ không gian vệ
chậm. Cả 6 lý do khiến kết quả chuyển đổi số tinh của nước ta vào việc thúc đẩy phát triển
quốc gia 6 tháng đầu năm 2023 chưa đạt kế kinh tế số quốc gia. Trong kỷ nguyên 4.0, hạ
hoạch được Ủy ban Chuyển đổi số quốc gia báo tầng số vệ tinh có vai trò lớn thúc đẩy các mô
cáo đều là “chậm”, cụ thể là: chậm ban hành; hình kế số mới, ví dụ mô hình cho thuê xe tại

www.vneconomy.vn
28 KINH TẾ VIỆT NAM | Số 46 | Ngày 13/11/2023