Page 14 - KTVNSO43

Tài chính - Ngân hàng

Tìm giải pháp chống lãng phí nợ công

Bên cạnh tuân thủ chặt chẽ ngưỡng an toàn nợ công, nhiều ý kiến cho rằng
việc đẩy mạnh tiến độ giải ngân, tháo gỡ các nút thắt của đầu tư công cần phải đặt lên hàng đầu.
Trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế tụt dốc, chi phí vốn cao hơn trước đây, việc khai thác
kém hiệu quả, lãng phí đồng vốn vay sẽ khiến áp lực trả nợ lớn dần.

TRÂM ANH

Chính phủ, vay ODA, vay ưu đãi nước
ngoài và các nguồn tài chính hợp
pháp khác. Theo đó, huy động vốn
vay trong nước trở thành chủ đạo,
vốn vay nước ngoài giảm dần trong cơ
cấu vay của Chính phủ. Đây là các
nguồn lực quan trọng cho đầu tư
phát triển, để thực hiện đột phá chiến
lược về phát triển kết cấu hạ tầng, an
sinh xã hội, biến đổi khí hậu và phát
triển bền vững.
Theo đánh giá của PGS.TS. Vũ Sỹ
Cường, chuyên gia tài chính công,
Việt Nam có năng lực quản trị nợ ở
mức trung bình khá và các chỉ tiêu về
áo cáo của Bộ Tài chính cho khóa khẩn cấp hỗ trợ an sinh xã hội và an toàn nợ công được đánh giá khá
thấy giai đoạn 2021 - 2023, hồi phục kinh tế, chủ yếu thông qua tốt nên còn dư địa tài khóa cho việc
B các chỉ tiêu an toàn nợ từng vay nợ. Nợ công toàn cầu tăng mạnh, thực hiện các chính sách hỗ trợ trong
năm đảm bảo trong các mức trần và vượt 300 nghìn tỷ USD, nhiều quốc giai đoạn 2022 - 2025. Trong bối
ngưỡng an toàn được Quốc hội phê gia gặp khủng hoảng hoặc khó khăn cảnh phục hồi kinh tế sau dịch có thể
duyệt. Theo đó, ước đến cuối năm trong việc kiểm soát an toàn nợ công. chấp nhận bội chi cao và vay nợ nhiều
2023, nợ công/GDP khoảng 39 - Trong bối cảnh đó, quản lý nợ công hơn trong ngắn hạn để có không gian
40%; nợ Chính phủ/GDP khoảng 36 của Việt Nam được điều hành chặt tài khóa tốt hơn cho các nhiệm vụ
- 37%; nợ nước ngoài của quốc chẽ, thận trọng. phục hồi kinh tế, xã hội. Việc Moody
gia/GDP khoảng 37 - 38%, đều cách Gian nan trả nợ công nâng xếp hạng tín nhiệm của Việt
xa ngưỡng cảnh báo. Nghĩa vụ trả nợ Nam cũng là cơ hội tốt để huy động
trực tiếp của Chính phủ (không bao trong bối cảnh kinh tế suy giảm các nguồn vốn với lãi suất thấp hơn.
gồm nghĩa vụ trả nợ đối với các khoản Theo quan sát, từ mức đỉnh "Tuy nhiên, nếu tăng trưởng kinh
cho vay lại)/tổng thu ngân sách nhà 63,7% GDP trong năm 2016, dư nợ tế thấp hơn và với việc đồng Việt
nước khoảng 20 - 21%, dù dưới 25% công cuối năm 2023 dự kiến giảm Nam mất giá mạnh sẽ gây áp lực lớn
nhưng áp lực trả nợ đang tăng dần. còn khoảng 39 - 40% GDP, tạo ra dư với tăng tỷ lệ nợ công. Trong trung
Dự kiến trong giai đoạn này, tổng địa chính sách tài khóa để Việt Nam hạn từ 2025 - 2030, lãi suất huy động
mức vay của Chính phủ khoảng 1,317 phục hồi kinh tế sau đại dịch. Tỷ trái phiếu chính phủ có thể tăng trở
triệu tỷ đồng (đạt 42,9% kế hoạch); trọng nợ trong nước tăng từ 38,9% lại nên cần tính toán rất cẩn trọng
trong đó vay của ngân sách trung năm 2011 lên khoảng 70% tổng dư quy mô và thời điểm cho việc huy
ương khoảng 1,279 triệu tỷ đồng (đạt nợ Chính phủ góp phần giảm rủi ro động trái phiếu chính phủ”, ông
44,1% kế hoạch). Nghĩa vụ trả nợ trực danh mục nợ. Cường lưu ý.
tiếp của Chính phủ khoảng 906,7 Để huy động đủ nguồn lực cho bội Mặt khác, danh mục nợ vẫn tiềm
nghìn tỷ đồng (đạt 53,3% kế hoạch). chi ngân sách nhà nước theo dự toán ẩn nhiều rủi ro, nhất là khi chi phí vay
Kế hoạch vay, trả nợ công 5 năm ngân sách nhà nước và bổ sung cho vốn nước ngoài cao hơn, điều kiện
giai đoạn 2021 - 2025 được thực hiện chương trình phục hồi, Chính phủ khắt khe hơn, trong khi quy mô thị
trong bối cảnh thế giới và khu vực có linh hoạt sử dụng các công cụ phù trường trái phiếu chính phủ trong
nhiều biến động phức tạp, khó lường, hợp, kết hợp huy động nguồn lực nước còn nhỏ, tiềm lực các tổ chức tài
khó khăn nhiều hơn thuận lợi. Nhiều trong và ngoài nước. Trong đó, chủ chính hạn chế.
quốc gia đưa ra các chính sách tài yếu huy động từ phát hành trái phiếu Tuy vậy, dù 9 tháng năm 2023, tỷ lệ

26 KINH TẾ VIỆT NAM | Số 43 | Ngày 23/10/2023