Page 15 - KTVNSO43

Tài chính - Ngân hàng

Dựa trên số liệu phát hành năm 2023, dư nợ thị trường trái phiếu
chính phủ bình quân khoảng 75 - 80 tỷ USD, tương ứng với 17 - 18%
GDP; mức này thấp hơn nhiều so với các nước trong khu vực như
Indonesia (350 - 380 tỷ USD, tương ứng với 28 - 29% GDP), Thái Lan
(250 - 270 tỷ USD, tương ứng với 49 - 51% GDP), Philippines (165 -
175 tỷ USD, tương ứng với 41 - 43% GDP).

giải ngân vốn đầu tư công đạt cao nhất nước còn nhỏ cả về giá trị tuyệt đối và
từ trước tới nay, lần đầu vượt ngưỡng tỷ lệ so với GDP.
50% song vẫn còn không ít bất cập, Với quy mô thị trường vốn còn
trong đó giải ngân nguồn vốn vay khiêm tốn, cơ sở nhà đầu tư chưa đa
ODA và vay ưu đãi nước ngoài luôn dạng và bền vững, trường hợp huy vay được phê duyệt chủ trương đầu
trong trạng thái ì ạch, gây quan ngại về động vốn lớn trên thị trường sẽ gặp tư, 9 dự án hoàn thành thủ tục đầu tư
hiệu quả sử dụng đồng vốn vay. khó khăn nhất định. Lãi suất trên thị để ký kết hiệp định vay. Về tình hình
Khi các khoản vay ODA giảm trường thị trường trái phiếu chính đàm phán, ký kết, giai đoạn 2021 -
dần, Chính phủ phải huy động các phủ một số thời điểm cũng chịu biến 2023, dự kiến có 29 thỏa thuận vay
khoản vay mới với ưu đãi kém hơn, lãi động do tác động của thị trường tài được ký kết trị giá khoảng 3 tỷ USD
suất sát thị trường hơn để bù đắp thì chính, tiền tệ trong và ngoài nước. hỗ trợ ngân sách chung và các
nghĩa vụ trả nợ trực tiếp so với tổng Xét về kỳ hạn thị trường trái chương trình, dự án về thích ứng biến
thu ngân sách nhà nước có xu hướng phiếu chính phủ, chủ yếu là các công đổi khí hậu, cơ sở hạ tầng giao thông
tăng, áp lực trả nợ công vẫn rất lớn. cụ trên 10 năm, phù hợp với mục tiêu và đô thị, y tế, giáo dục, nước sạch từ
Thị trường trái phiếu chính phủ: duy trì kỳ hạn 9 - 11 năm theo các các nhà tài trợ.
nghị quyết của Quốc hội. Tuy nhiên
Quy mô nhỏ, thiếu đầu tư dài hạn trên thị trường lại thiếu kỳ hạn ngắn, Canh cánh nỗi lo
Đi sâu vào từng kênh huy động trong khi một số nhà đầu tư như giải ngân vốn ODA
vốn của Chính phủ để thấy rõ hơn ngân hàng thương mại có nhu cầu với Việc huy động vốn vay được “chọn
những thách thức phải đối mặt, với kỳ hạn dưới 5 năm. mặt gửi vàng” từ các nhà tài trợ song
công tác huy động vốn trái phiếu Về nhà đầu tư, hiện nay Bảo hiểm phương, tập trung chủ yếu là Nhật Bản
chính phủ, theo đánh giá của Bộ Tài xã hội Việt Nam có vai trò chủ yếu và Hàn Quốc. Theo ghi nhận, nhiều dự
chính, trong giai đoạn 2021 - 2023, trên thị trường trái phiếu, hàng năm, án trọng điểm được đưa vào khai thác,
thị trường tài chính tiền tệ trên thế quy mô đầu tư thị trường trái phiếu sử dụng như: dự án nâng cấp Bệnh
giới và trong nước biến động mạnh, chính phủ trên thị trường sơ cấp của viện Thống Nhất, dự án nhà ga T2
đặc biệt là năm 2022 khi mặt bằng lãi Bảo hiểm xã hội Việt Nam khoảng Cảng hàng không quốc tế Phú Bài,
suất tăng cao và thanh khoản của hệ 100 - 130 nghìn tỷ đồng/năm, chiếm đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông…
thống ngân hàng thu hẹp, kéo theo khoảng 30 - 60% lượng thị trường Tuy nhiên, trong khi ODA không
nhu cầu mua trái phiếu chính phủ trái phiếu chính phủ phát hành ra thị còn là nguồn vốn rẻ, lãi suất không
của nhà đầu tư giảm mạnh và lãi suất trường. Tính đến ngày 31/12/2022, còn ưu đãi, báo cáo của Bộ Tài chính
phát hành tăng cao, gây nhiều sức ép. Bảo hiểm xã hội đang nắm giữ cho thấy việc giải ngân đồng vốn này
Để giảm áp lực huy động vốn trên khoảng 46% dư nợ thị trường trái luôn chậm trễ dưới 50%.
thị trường, trong giai đoạn này, Chính phiếu chính phủ. “Với nguồn vốn vay ODA, ưu đãi
phủ đã sử dụng 162.025 tỷ đồng Trên thị trường thị trường trái nước ngoài, với vị thế là nước thu
nguồn ngân quỹ nhà nước tạm thời phiếu chính phủ có sự tham gia của nhập trung bình thấp, Việt Nam
nhàn rỗi, đáp ứng nhu cầu vốn bù nhà đầu tư 100% vốn nước ngoài, tuy đang phải tiếp cận các khoản vay gần
đắp bội chi và trả nợ gốc của ngân nhiên, tỷ lệ này vẫn còn nhỏ, hiện điều kiện thị trường, các nhà tài trợ
sách trung ương. nắm giữ khoảng 5,1 nghìn tỷ đồng, cũng chào vay với các điều kiện tài
Cũng theo đánh giá của cơ quan chiếm 0,24% dư nợ cuối tháng chính kém thuận lợi hơn trước đây.
này, quy mô thị trường trái phiếu 6/2023. Do đó, trong thời gian tới cần Các khoản vay được ký mới trong giai
chính phủ trong nước chưa phát tiếp tục thúc đẩy sự tham gia của các đoạn này chủ yếu có lãi suất thả nổi”,
triển, điều kiện vay ngày càng thắt nhà đầu tư dài hạn trên thị trường. Bộ Tài chính thông tin.
chặt hơn trong khi áp lực huy động Với vốn vay ODA, ưu đãi nước Cụ thể, tổng kế hoạch đầu tư công
vốn vay cho đầu tư phát triển lớn. So ngoài, đây là nguồn vốn quan trọng vốn nước ngoài giai đoạn 2021 - 2023
sánh với các quốc gia trong khu vực, cho đầu tư phát triển các dự án có Quốc hội đã quyết nghị là 115.350 tỷ
hiện quy mô thị trường vốn thị tính liên kết vùng, có tính lan tỏa. Từ đồng, trong đó, năm 2021 là 51.550 tỷ
trường trái phiếu chính phủ trong đầu năm 2021 đến nay, có 10 đề xuất đồng, năm 2022 là 34.800 tỷ đồng, 8

Số 43 | Ngày 23/10/2023 | KINH TẾ VIỆT NAM 27